Thực ra, đây là vấn đề nhạy cảm của thế hệ trẻ hôm nay nhưng để trả lời phóng viên, Tôi cũng mạnh dạn trao đổi những gì mà bản thân đã trải nghiệm, những mong muốn của mình đối với phong trào Đoàn trong Doanh nghiệp nói chung, với Chi đoàn và đoàn viên thanh niên nơi Tôi đang công tác nói riêng.
Nếu kể về thời chúng tôi – những năm 70 – 80 của thế kỷ 20 – đất nước vừa phải hàn gắn vết thương chiến tranh, vừa phải gồng mình trong chiến tranh bảo vệ hai đầu Tổ quốc, nhiều lớp thanh niên đã tiếp bước cha anh để làm nhiệm vụ thiêng liêng không hề tính toán, suy nghĩ thiệt hơn. Là những học sinh, sinh viên, có độ tuổi 18 -20 và một số ít là cán bộ công chức Nhà nước hưởng ứng Lời kêu gọi Tổng động viên của Chủ tịch Nước đã hăng hái rời ghế nhà trường, tạm xa cơ quan, đồng nghiệp để lên đường bảo vệ Tổ quốc ở chiến trường phía Bắc. Đến ngày lên đường thì được chuyển đi làm nghĩa vụ quốc tế giúp bạn ở Campuchia. Xác định ở đâu cũng là nhiệm vụ, Tiểu đoàn chúng tôi – Tiểu đoàn tình nguyện Thuận Hải - với hơn 400 cán bộ chiến sỹ nhận nhiệm vụ lên đường chiến đấu, phục vụ ở tỉnh Pret-vi-hear (ảnh dưới) và 10 năm sau hoàn thành nhiệm vụ trở về đất mẹ với những chiến công được Đảng, Nhà nước ghi nhận nhưng cũng thiếu vắng đi nhiều đồng đội sẽ không bao giờ quay về nữa hoặc có về cũng với những vết thương khó lành theo thời gian. Khí thế ngày lên đường ấy vẫn còn lưu giữ mãi trong mỗi người, để trở thành niềm tin, niềm tự hào và sự phấn đấu vươn lên, làm tốt những gì mà những đồng đội đã nằm lại đâu đó trên đất bạn không làm được. Họ đã trở thành những cán bộ nòng cốt của nhiều cơ quan, ban ngành, Đảng, đoàn thể của tỉnh Ninh Thuận nhiều năm qua.
Trở về địa phương, với gần 40 năm tuổi Đảng, 32 năm làm công tác Đảng, nhiều nhiệm kỳ được phân công phụ trách công tác thanh niên, tôi luôn nghĩ rằng: Thế hệ trẻ hôm nay, vẫn còn đó hào khí ngày nào khi tiếp tục dấn thân tình nguyện trên mọi nẻo đường, trên nhiều mặt trận để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đóng góp nhiều thành tích cho công cuộc đổi mới, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Và cũng không thiếu những gương hy sinh quên mình, mặc dù đất nước không còn chiến tranh. Đảng, Nhà nước vẫn luôn coi trọng vai trò xung kích, đội hậu bị và là cánh tay đắc lực của Đảng - một biểu tượng tự hào của thế hệ trẻ trên lá cờ Đoàn suốt 90 năm qua.
Nhưng ngẫm suy lại và mạnh dạn nói rằng: vẫn thấy rằng đâu đó những bất cập trong phong trào Đoàn và công tác thanh niên, nhất là trong các loại hình Doanh nghiệp, khi mà tổ chức Đoàn không được quan tâm thành lập, hoặc nếu có thành lập vẫn chỉ là hình thức, nhất là trong các doanh nghiệp. Điều đó chỉ có thể giải thích rằng: trong cơ chế thị trường hiện nay, hàng trăm ngàn doanh nghiệp được thành lập mỗi năm, thu hút hàng vạn lao động trẻ tham gia vào chuỗi hoạt động sản xuất kinh doanh. Nhưng có bao nhiêu tổ chức Đảng được thành lập và hoạt động có hiệu quả. Và chắc chắn một điều rằng ở đây không có tổ chức Đoàn hoạt động. Và như thế phải chăng thế hệ trẻ thiếu môi trường để thử thách, rèn luyện và trưởng thành.
Một suy nghĩ khác của Tôi cũng thấy rằng: hầu hết các doanh nghiệp nếu có tổ chức Đoàn thì cũng chưa quan tâm tạo điều kiện, môi trường tốt cho thanh niên hoạt động, phát huy ưu thế của mình. Ví dụ như nếu có hội họp sinh hoạt thì cũng bố trí “ngoài giờ”, “hết ca sản xuất”. Họ chỉ có yêu cầu gần như duy nhất chính là khi đã đến thì phải làm ra thật nhiều sản phẩm cho Doanh nghiệp, mà điều đó gắn liền với công ăn việc làm, với tiền công tiền lương của người lao động nên không thể không làm. Đồng nghĩa với việc Doanh nghiệp nói riêng chưa phát huy hết “sức trẻ”–một lợi thế chỉ riêng có của lực lượng thanh niên.
Về cơ chế, nhận thấy rõ rằng:
Thứ nhất, Nhà nước cho phép doanh nghiệp hàng năm chuyển kinh phí cho tổ chúc Đảng, Công đoàn hoạt động nhưng với Chi đoàn thanh niên thì không quy định nguồn. Khi cần thiết thì “xin Chủ doanh nghiệp”. Chúng ta đã quan tâm điều này chưa? Khi mà trong cơ chế thị trường mọi hoạt động, dù là phong trào xung kích đi nữa thì ít hay nhiều cũng cần có kinh phí.
Thứ hai, hoạt động Đảng cộng sản Việt Nam có quy định trong Hiến pháp; Công đoàn có Luật công đoàn và trong Bộ Luật Lao động nhưng Đoàn thanh niên thì chưa có đủ cơ sở pháp lý để bắt buộc phải tổ chức và hoạt động trong Doanh nghiệp ( Điều 33 Luật Thanh niên năm 2020 chỉ quy định chung về trách nhiệm của tổ chức kinh tế).
Thứ ba, vì không bắt buộc phải có nên khi đánh giá về Doanh nghiệp cũng chẳng ai quan tâm đánh giá rằng: có tổ chức Đoàn thanh niên hay không? Hoạt động Đoàn và phong trào thanh niên hiện nay như thế nào?
Phóng viên có hỏi tôi về Chi đoàn nơi đang công tác thì sao?
Chi đoàn Công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết Ninh Thuận được thành lập năm 2003, đến nay lực lượng đoàn viên thanh niên chiếm tỷ lệ 22,38% Người lao động Công ty; có trình độ chuyên môn cao đẳng, đại học và tỷ lệ đảng viên đang còn sinh hoạt Đoàn trên 86%. Được sự quan tâm lãnh đạo, giáo dục bồi dưỡng của Đảng ủy, lực lượng đoàn viên thanh niên đang công tác tại Công ty có nhận thức và thái độ chính trị tốt, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng bộ, chấp hành nghiêm đường lối chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Hầu hết đều có mong muốn vươn lên trên mọi lĩnh vực công tác và phấn đấu đứng vào hàng ngũ của Đảng. Là lực lượng trẻ, vừa có nhận thức chính trị tốt, đạo đức lối sống lành mạnh, vừa có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, nên đã trở thành lực lượng nòng cốt trên các địa bàn hoạt động kinh doanh của Công ty trong mô hình thị trường chung các tỉnh miền Trung từ năm 2005 đến nay. Nhiều đoàn viên thanh niên nay đã trở thành những đảng viên, cán bộ chủ chốt của Công ty.
Cũng như nhiều tổ chức Đoàn ở Doanh nghiệp hiện nay, công tác Đoàn và phong trào thanh niên ở Công ty có lúc chưa được duy trì thường xuyên, thiếu chiều sâu do hoạt động phân tán; lực lượng đoàn viên thanh niên từ các nguồn lao động xã hội tuyển dụng vào nên còn có sự chênh lệnh về nhận thức, một số ít chưa xác định tốt mục tiêu, hoài bão của thế hệ thanh niên hiện nay, ít quan tâm đến vấn đề chính trị, thời sự, tình hình của đất nước, đôi khi ngại học tập rèn luyện để nâng cao trình độ các mặt, chưa có nhiều kinh nghiệm trong hoạt động thực tiễn; ngại đấu tranh phê và phê bình; ...
Chi đoàn thanh niên Công ty tổ chức Chương trình tặng quà
cho gia đình chính sách tại xã Phước Hậu – Ninh Phước
Với kinh nghiệm của bản thân, rất mong muốn trong thời gian đến tổ chức Đảng trong Doanh nghiệp cần tăng cường công tác giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, lối sống văn hoá và ý thức công dân cho thanh niên. Xây dựng cơ quan văn hoá, quan tâm tạo cơ hội, điều kiện thuận lợi cho thanh niên học tập nâng cao trình độ văn hoá, chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị, khuyến khích rèn luyện nâng cao thể chất và đời sống văn hoá tinh thần. Xây dựng kế hoạch phát triển và phát huy tài năng trong thanh niên, đổi mới công tác tổ chức nhân sự, mạnh dạn bố trí cán bộ trẻ vào các lĩnh vực hoạt động của Công ty. Xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh. Cần nhiều hơn những phong trào xung kích, phát huy hơn nữa tinh thần trách nhiệm của đoàn viên thanh niên trong học tập, công tác, rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, phấn đấu trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam.
Và Tôi vẫn suy nghĩ chắc chắn rằng: phải có môi trường và qua rèn luyện ở môi trường tốt thì các lớp thanh niên sẽ trưởng thành và cống hiến!